سنجش محتوای مستقیم و غیرمستقیم دی اکسید کربن در صادرات و واردات ایران با استفاده از رویکرد داده-ستانده

Authors

علی اصغر بانویی

الهام کمال

abstract

در این پژوهش به منظور بررسی وضعیت انتشار آلایندگی(co2) در روابط تجاری ایران، یک شاخص بیوفیزیکی به نام محتوای مستقیم و غیرمستقیم دی اکسیدکربن معرفی می کنیم. این شاخص نشان می دهد به منظور تأمین تقاضای نهایی، چند تن co2 به صورت مستقیم و غیرمستقیم در اثر تولید محصولات صادراتی و واردات محصولات به کشور منتشر شده است. از آنجا که گزارش سال 2013 آژانس بین المللی انرژی(iea)، نشان می دهد که ایران نهمین کشور انتشار دهنده co2 در جهان است، بررسی محتوای انتشار co2 در صادرات و واردات ایران در مبادلات تجاری اهمیت می یابد. بنابراین، کانون اصلی این پژوهش، بررسی وضعیت تراز تجاری محتوای مستقیم و غیرمستقیم co2 در سطح بخش های اقتصادی و کلان ایران حول دو پرسش اساسی زیر است: نخست اینکه، ایران در سطح کلان واردکننده خالص co2 است یا صادرکننده خالص co2؟ و دوم این که، کدام یک از بخش های اقتصادی بیشترین محتوای co2 وارداتی و صادراتی را به خود اختصاص می دهند. جدول داده-ستانده اصلاح شده سال 1385 و آمارهای جانبی انتشار co2 در سطوح بخش های مختلف اقتصادی همان سال، مبنای سنجش دو پرسش یادشده قرار می گیرد. یافته ها نشان می دهند که ایران در سطح کلان واردکننده خالص co2 به 179257 هزار تن co2 است و از میان 27 بخش اقتصادی، بخش «تولید، توزیع و انتقال برق» با 29482 هزار تن بیشترین محتوای co2 صادراتی و بخش « زغال کک و فرآورده های نفتی» با 114789 هزار تن co2 بیشترین محتوای co2 وارداتی (نهایی و واسطه ای) را به خود اختصاص داده اند. بخش «ماشین آلات و تجهیزات» نیز بزرگترین بخش وارد کننده خالص co2 به میزان 94263 هزار تن محسوب می شود. از آنجا که در سال 1385، 51 درصد از کل واردات خالص co2 متعلق به بخش صنعت بوده است، می توان گفت که واردات محصولات آلاینده نسبتاً ماهیت سرمایه بری داشته اند. بنابراین، با وجود فرض واردات رقابتی و از نظر ملی و منافع زیست محیطی داخلی پیشنهاد می شود که حداقل در آینده ای نزدیک واردات این محصولات به همان میزان ادامه یابد؛ زیرا اگر تولیدات داخلی به روش فعلی جایگزین واردات صورت گرفته شود، به انتشار بیشتر co2 در داخل منجر شده و تخریب بیشتر محیط زیست را به همراه خواهد داشت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سنجش محتوای مستقیم و غیر مستقیم دی اکسیدکربن در صادرات و واردات ایران با استفاده از رویکرد داده-ستانده

کشور ایران از یک طرف به عنوان یک کشور در حال توسعه و از طرف دیگر به دلیل برخورداری از منابع انرژی غنی و گسترده و وجود مخازن بزرگ نفتی و پتانسیل بالقوه تولید و مصرف انرژی یکی از مصادیق الگوی رشد مبتنی بر منابع طبیعی محسوب می شود اما از آنجا که سهم عمده ای از بخش انرژی را احتراق سوخت های فسیلی در بر گرفته است، مصرف آن ها با انتشار گازهای گلخانه ای و آلودگی هوا همراه شده است. طبق گزارش آژانس بین ا...

15 صفحه اول

تحلیل تجزیه ساختاری انتشار دی اکسید کربن (CO2) صنعتی ایران با رویکرد داده-ستانده

ذخایر عظیم سوخت‌های فسیلی کشور توجه جدی به صرفه‌جویی در مصرف انرژی را کم‌رنگ و دامنه اتلاف در این زمینه را فراخ کرده-است. به دلیل تجهیزات فرسوده و ساختار سنتی بسیاری از صنایع و محدودیت داده‌ها، مطالعات اندکی در این خصوص برای بخش صنعت کشور صورت گرفته‌است. این مطالعه با رویکرد تجزیه ساختاری، تغییرات در انتشار CO2 را با استفاده از جداول داده-ستانده 1370، 1375 و 1380 برای بخش‌های مختلف صنعتی، طی دو...

full text

بررسی آلایندگی زیست محیطی صنایع کشور با استفاده از رویکرد داده- ستانده (مورد خاصِ دی اکسید کربن)

الگوهای کنونی تولید و مصرف انرژی به شدت بر سوزاندن سوخت های فسیلی متکی است. تمامی کالاها و خدمات تولید شده در یک اقتصاد، به طور مستقیم و غیرمستقیم با مصرف انرژی و نیز انتشار آلاینده‌هایی همچون دی اکسید کربن (که عامل اصلی اثر گلخانه‌ای و تغییرات اقلیمی شناخته شده است) مربوط می‌باشند. به طور کلی میزان انتشار CO2 به عواملی از قبیلِ شدت CO2، شدت انرژی پیوند تولید- فن‌آوری، روابط متقابل میان بخش های ...

full text

بررسی آلایندگی زیست محیطی صنایع کشور با استفاده از رویکرد داده- ستانده (مورد خاصِ دی اکسید کربن)

الگوهای کنونی تولید و مصرف انرژی به شدت بر سوزاندن سوخت های فسیلی متکی است. تمامی کالاها و خدمات تولید شده در یک اقتصاد، به طور مستقیم و غیرمستقیم با مصرف انرژی و نیز انتشار آلاینده هایی همچون دی اکسید کربن (که عامل اصلی اثر گلخانه ای و تغییرات اقلیمی شناخته شده است) مربوط می باشند. به طور کلی میزان انتشار co2 به عواملی از قبیلِ شدت co2، شدت انرژی پیوند تولید- فن آوری، روابط متقابل میان بخش های ...

full text

بررسی آلایندگی زیست محیطی صنایع کشور با استفاده از رویکرد داده- ستانده (مورد خاصِ دی اکسید کربن)

الگوهای کنونی تولید و مصرف انرژی به شدت بر سوزاندن سوخت های فسیلی متکی است. تمامی کالاها و خدمات تولید شده در یک اقتصاد، به طور مستقیم و غیرمستقیم با مصرف انرژی و نیز انتشار آلاینده هایی همچون دی اکسید کربن (که عامل اصلی اثر گلخانه ای و تغییرات اقلیمی شناخته شده است) مربوط می باشند. به طور کلی میزان انتشار co2 به عواملی از قبیلِ شدت co2، شدت انرژی پیوند تولید- فن آوری، روابط متقابل میان بخش های ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
سیاست گذاری پیشرفت اقتصادی

Publisher: دانشگاه الزهرا

ISSN 21182383

volume 2

issue 2 2014

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023